دستگاه تست قند خون یکی از مهم ترین ابزارهای مدیریت دیابت است. اگر دیابت دارید یا در معرض آن هستید، آگاهی از نحوه استفاده از دستگاه تست قند خون در خانه ، به صورت صحیح ضروری است.
این مقاله یک راهنمای جامع، ساده و حرفه ای برای روش استفاده دستگاه قندخون، آشنایی با عملکرد دستگاه و رفع ارورهای احتمالی است.
چرا یادگیری روش استفاده از دستگاه تست قند خون در خانه اهمیت دارد؟
اندازه گیری روزانه قند خون باعث می شود بیماران دیابتی بتوانند سطح قند خود را کنترل کنند، داروهایشان را تنظیم کرده و از خطراتی مانند افت یا افزایش ناگهانی گلوکز جلوگیری کنند. نحوه استفاده صحیح از دستگاه تست قند خون و دستگاه های هوشمند امروزی این امکان را فراهم کرده اند تا حتی در منزل هم تست های روزانه با دقت بالا انجام شود.
مزایای تست منظم قند خون:
- پایش تأثیر دارو یا رژیم غذایی جدید
- پیشگیری از هیپوگلیسمی یا هایپرگلیسمی
- افزایش آگاهی شخصی درباره نوسانات قند خون
خرید انواع دستگاه تست قند خون
معرفی اجزای دستگاه قند خون
برای استفاده صحیح از استفاده صحیح از دستگاه گلوکومتر، ابتدا باید اجزای اصلی آن را بشناسید:
قطعه | کارکرد |
دستگاه گلوکومتر | خواندن و نمایش عدد قند خون |
نوار تست قند خون | جذب نمونه خون و انتقال آن به سنسور |
قلم سوزنزن (لانست) | ایجاد سوراخ کوچک روی انگشت برای گرفتن خون |
لانست یکبار مصرف | سوزنی که داخل قلم قرار میگیرد |
باتری | تأمین انرژی دستگاه |
نکته مهم: همیشه از نوار تست مخصوص همان برند دستگاه استفاده کنید.
آموزش مرحله به مرحله طریقه استفاده از دستگاه تست قند خون
در این بخش با روش استفاده از دستگاه قندخون به صورت مرحله ای آشنا میشوید:
۱. شستشوی دست ها قبل از استفاده
تمیزی پوست تأثیر مستقیم بر دقت تست دارد. دستها را با آب گرم و صابون بشویید و کاملاً خشک کنید. الکل هم قابلاستفاده است امانباید تست بلافاصله بعد از آن انجام شود، اجازه دهید الکل خشک شود.
۲. آمادهسازی دستگاه
- باتری را بررسی کنید.
- نوار تست را از بسته خارج کرده و به آرامی داخل دستگاه قرار دهید.
- منتظر بمانید تا علامت قطره خون یا “Apply Blood” ظاهر شود.
محصول پیشنهادی
۳. گرفتن نمونه خون
- قلم لانست را آماده کنید و یک سوزن جدید داخل آن قرار دهید.
- نوک انگشت (کنارهها بهترند) را به وسیله لنست سوراخ کنید.
- یک قطره خون کافی تولید کنید.
۴. انتقال خون به نوار تست دستگاه قندخون
- نوار را به آرامی به قطره خون تماس دهید.
- دستگاه شروع به شمارش معکوس میکند.
۵. خواندن نتیجه
- mg/dL (اکثر مدل های در ایران)
- mmol/L (برخی مدل های خارجی)

پس از 5–۱۰ ثانیه، عدد قند خون روی صفحه نمایش ظاهر میشود. به واحد آن دقت کنید:
۶. ثبت و ذخیره اطلاعات
- عدد را در دفترچه ثبت یا اپلیکیشن مخصوص دستگاه یادداشت کنید.
- برخی از آن ها دارای حافظه داخلی یا قابلیت بلوتوث هستند.
۷. دفع تجهیزات مصرفی
- نوار تست و لانست را دور بیندازید.
- هرگز از سوزن یا نوار یک بار مصرف، دوباره استفاده نکنید.
جدول علائم صفحه دستگاه پس از ورود نوار تست
علامت یا نوشته | معنی |
آماده برای تماس با خون | |
در حال آمادهسازی یا تحلیل نمونه | |
“Lo” | قند خون کمتر از حد مجاز(هیپوگلیسمی) |
“Hi” | قند خون بیش از حد مجاز (هایپرگلیسمی) |
“Battery” یا | نیاز به تعویض باتری |
“Er1”, “E2” و سایر ارورها | خطاهای فنی یا عملکردی(توضیح در ادامه) |
خطاهای متداول دستگاه تست قند خون
در جدول زیر، رایجترین ارورهای دستگاه قند خون را به همراه دلایل و راهحلهای پیشنهادی آوردهایم:
کد خطا | دلیل | راهحل |
Er1 / E1 | نوار خراب یا اشتباه وارد شده | نوار را بررسی و مجدداً وارد کنید |
Er2 / E2 | خون کافی جذب نشده | انگشت را ماساژ دهید و تست را تکرار کنید |
Lo | افت شدید قند خون | فوراً مواد قندی مصرف کنید |
Hi | قند خون خیلی بالا | با پزشک تماس بگیرید |
Battery | باتری ضعیف | باتری را تعویض کنید |
محصول پیشنهادی
مناسب ترین زمان برای تست قند خون چه زمانی است؟
برای بیماران دیابتی، برنامهریزی تستها بر اساس توصیه پزشک بسیار مهم است. زمانهای پیشنهادی:
- قبل از صبحانه (ناشتا)
- ۲ ساعت بعد از وعده غذایی
- قبل از خواب
- در صورت احساس ضعف یا سرگیجه
- قبل و بعد از ورزشهای سنگین
تفسیر نتایج تست قند خون
زمان تست | محدوده نرمال برای افراد دیابتی (mg/dL) |
قبل از غذا | ۸۰ – 130 |
۲ ساعت بعد از غذا | کمتر از 180 |
هنگام خواب | ۱۰۰ – 140 |
زمان تست | محدوده نرمال برای سالم و نرمال (mg/dL) |
قبل از غذا | ۷۰ – 100 |
۲ ساعت بعد از غذا | کمتر از 140 |
هنگام خواب | ۸۰ – 120 |
توجه: این مقادیر عمومی هستند. پزشک ممکن است بر اساس شرایط خاص شما مقادیر متفاوتی پیشنهاد دهد.
تفاوت و علائم هیپوگلیسمی و هایپر گلیسمی
هیپوگلیسمی و هایپر گلیسمی دو وضعیت متفاوت در سطح قند خون هستند که به ترتیب به معنی کم و زیاد بودن قند خون از حد نرمال هستند.
علائمی شامل لرزش ، ضعف ، سرگیجه ، تاری دید و در موارد شدید بیهوشی و تشنج در افراد نشانه ی وضعیت هیپوگلاسمی Hypoglycemia یا افت قند خون (معمولا عدد کمتر از ۷۰ ) باشد و علائمی مثل افزایش تشنگی و دفع ادرار ، خشک دهان و پوست ، افزایش اشتها ، سردرد و بوی نفس میوه ای یا افزایش فرآیند بهبود زخم میتوانند نشان دهنده هایپر گلیسمی Hyperglycemia در افراد باشند (معمولا بالاتر از ۱۸۰) که در دراز مدت میتواند منجر به مشکلات جدی مانند آسیب عروق خونی ، اعصای و اندام ها شود.
تفاوت دستگاههای تست قند خون موجود در بازار
در انتخاب و خرید بهترین دستگاه تست قند خون برای استفاده خانگی، به نکات زیر دقت کنید:
- دقت و اعتبار تأیید شده (FDA , CE)
- قابلیت اتصال به موبایل (بلوتوث یا USB)
- اندازه نمونه خون مورد نیاز
- زمان پاسخ دهی (۵ تا ۱۰ ثانیه)
- هزینه و در دسترس بودن نوار تست
- نمایشگر بزرگ و خوانا برای سالمندان
برخی برندهای معتبر در ایران دیابان (Diaban) ، اکیو چک (Accu-chek) ، بایونیم (Bionime) ، آنکال(On Call ) ، بیورر (Beurer)

نکات ایمنی مهم در نحوه استفاده از دستگاه تست قند خون
- هیچگاه از نوار یا سوزن تاریخگذشته استفاده نکنید.
- دستگاه را در جای خشک و تمیز نگهداری کنید.
- همیشه قبل از استفاده از نوار، تاریخ انقضای آن را بررسی کنید.
- دستگاه خود را طبق دستورالعمل سازنده کالیبره یا بررسی دورهای کنید.
سوالات متداول درباره روش استفاده از دستگاه قندخون
آیا میتوان از نوار تست مشترک استفاده کرد؟
خیر، نوار تست یکبار مصرف و شخصی است.
چند بار در روز باید تست انجام داد؟
با نظر پزشک، اما معمولاً 2 تا 4 بار در روز.
دستگاه گلوکومتر چقدر دقیق است؟
اگر از برند های معتبر استفاده شود و مراحل درست انجام شود، خطای آن کمتر از ±۱۵% است.
جمع بندی
نحوه استفاده از دستگاه تست قند خون در خانه به کمک گلوکومتر یکی از مؤثرترین روشها برای مدیریت دیابت است. با شناخت دقیق مراحل استفاده از دستگاه تست قند خون، علائم، و نحوه برخورد با خطاها، میتوانید تستهای دقیقی داشته باشید و سلامت خود را در کنترل نگه دارید. اگر قصد خرید یا تعویض دستگاه قند خون خود را دارید، حتماً به دقت، راحتی استفاده، و در دسترس بودن لوازم مصرفی آن توجه کنید.
چقدر این مقاله برای شما مفید بود ؟
برای امتیاز دادن روی یکی از ستاره ها کلیک کن!
میانگین امتیاز ۰ / ۵. تعداد امتیاز: ۰
اولین کسی باشید که امتیاز میدهد !
خیلی متاسفیم که این پست برای شما مفید نبود...
پس بهترش میکنیم !
چجوری میتونیم این پست رو مفید تر کنیم ؟