ویلچر چیست؟
ویلچر یک وسیله حمل و نقل است که به‌طور خاص برای افرادی که قادر به حرکت خود به تنهایی نیستند، طراحی شده است. این وسیله به افراد کمک می‌کند تا استقلال بیشتری در انجام فعالیت‌های روزمره داشته باشند و در زندگی روزمره خود راحت‌تر حرکت کنند. ویلچرها برای افرادی با محدودیت‌های حرکتی مختلف مانند بیماران ضایعه نخاعی، سالمندان، و افراد با آسیب‌های حرکتی یا بیماری‌های خاص در سنین مختلف و با انتروپومتری بدنی متفاوت استفاده می‌شوند.
نکات قابل توجه در انتخاب ویلچر مناسب
انتخاب ویلچر مناسب می‌تواند تأثیر زیادی بر راحتی، استقلال و کیفیت زندگی افراد با محدودیت حرکتی داشته باشد. در اینجا به برخی از نکات کلیدی در انتخاب ویلچر مناسب اشاره میکنیم:
۱. نوع ویلچر (دستی یا برقی)
اولین قدم در انتخاب ویلچر مناسب، تصمیم‌گیری در مورد نوع ویلچر است. اگر فرد توانایی حرکت دادن دست‌های خود را دارد، ویلچر دستی گزینه‌ای مناسب خواهد بود. اما اگر فرد نیاز به حرکت بدون کمک دیگران دارد، ویلچر برقی می‌تواند انتخاب بهتری باشد.
۲. ابعاد و اندازه ویلچر
ویلچر باید با اندازه فرد متناسب باشد. ابعاد ویلچر شامل عرض صندلی، عمق و ارتفاع آن می‌شود. ویلچرهای غیرمتناسب ممکن است باعث ناراحتی و مشکلات جسمی شوند.
۳. راحتی و پشتیبانی
ویلچر باید دارای پشتی و نشیمنگاه مناسب باشد تا فشار زیادی به بدن وارد نکند. مواد استفاده‌شده در روکش‌ها باید نرم و قابل تهویه باشند تا از ایجاد عرق و زخم‌های پوستی جلوگیری شود.
۴. قابلیت حمل و نقل
ویلچر باید به گونه‌ای طراحی شود که بتوان آن را به راحتی حمل کرد. ویلچرهای سبک و قابل تا شدن گزینه‌های مناسبی برای افرادی هستند که نیاز به جابجایی مکرر دارند.
۵. ویژگی‌های اضافی
ویلچرها معمولاً با ویژگی‌های اضافی مانند سینی غذا، پایه‌های پا، و سیستم‌های تنظیم شیب عرضه می‌شوند که می‌تواند به افزایش راحتی و کارایی ویلچر کمک کند.
۶. بودجه و قیمت
ویلچرها در انواع و قیمت‌های مختلف از حدود ۳.۸۰۰.۰۰۰ تومان به بالا عرضه می‌شوند. بهتر است قیمت را با ویژگی‌ها و کیفیت ویلچر تطبیق دهید تا بهترین انتخاب را داشته باشید.
۷. مشورت با متخصص
قبل از خرید ویلچر، مشورت با پزشک یا متخصص فیزیوتراپی می‌تواند کمک بزرگی باشد. آنها می‌توانند بر اساس شرایط پزشکی فرد، ویلچر مناسب را پیشنهاد دهند.
تیم هیراد مدیکال متشکل از متخصصین این حوزه می‌تواند به صورت تخصصی با توجه به نیاز و شرایط کاربر بهترین پیشنهاد محصول را به شما بدهد.
انواع ویلچر ها
ویلچرها به دو دسته مکانیکی و برقی تقسیم بندی می‌شوند که هر گروه شامل ویلچرهایی مناسب موقعیت و شرایط کاربران است. از جمله این انواع می‌توان به ویلچرهای ارتوپدی، ساده، مسافرتی، برانکاردی، حمامی، و ویلچرهای مناسب برای بیماران فلج مغزی (سی پی) اشاره کرد.
ویلچرهای ارتوپدی و ویلچر مسافرتی مانند مدل AL863-12 یا AL863 برای حمل آسان طراحی شده‌اند. همچنین، مدل‌های JTS901A و JTS901B برای استفاده روزمره توانیابان داخل منزل یا آسایشگاه مناسب هستند. ویلچر AL695 با بدنه آلومینیومی و JTS695U با بدنه آهنی برای استفاده در حمام و روی توالت فرنگی طراحی شده‌اند.
ویلچر برقی تاشو سبک ۱۱۶ و JTS112A نیز به عنوان گزینه‌های مناسب برای سفر شناخته می‌شوند. همچنین، ویلچرهای مبله برقی مدل گاما و فاتح فراتک برای استفاده در خیابان بسیار مناسب هستند.
اجزای اصلی تشکیل دهنده ی ویلچر
ویلچرها از اجزای مختلفی تشکیل شده‌اند که هر کدام نقش مهمی در عملکرد و راحتی کاربر دارند. در ادامه به معرفی این اجزا و ویژگی‌های آنها می‌پردازیم:
۱. فریم ویلچر
فریم ویلچر ساختاری است که تمام اجزای دیگر ویلچر را نگه می‌دارد. معمولاً فریم‌ها از فلزات سبک و مقاوم مانند آلومینیوم یا فولاد ساخته می‌شوند تا هم استحکام لازم را داشته باشند و هم وزن کم برای حمل آسان‌تر داشته باشند. طراحی فریم ویلچر باید به گونه‌ای باشد که قابلیت جمع شدن و اشغال فضای کمتری را داشته باشد.
۲. چرخ‌ها
ویلچرها دارای دو نوع چرخ اصلی هستند:
- چرخ‌های عقب: این چرخ‌ها معمولاً بزرگتر هستند و برای حرکت ویلچر به جلو و عقب استفاده می‌شوند. چرخ‌های عقب در ویلچرهای دستی باید به راحتی توسط فرد یا همراه وی حرکت داده شوند.
- چرخ‌های جلو: این چرخ‌ها کوچکتر هستند و برای کمک به جهت‌دهی و مانور ویلچر طراحی شده‌اند. برخی ویلچرها دارای چرخ‌های جلویی ثابت هستند، در حالی که برخی دیگر چرخ‌های چرخشی دارند که امکان چرخش سریع‌تر و راحت‌تر را فراهم می‌کنند.
۳. صندلی و پشتی
صندلی ویلچر باید به گونه‌ای طراحی شود که راحتی لازم را برای فرد فراهم کند. معمولاً صندلی‌ها با استفاده از فوم یا پارچه‌های نرم و قابل تنفس ساخته می‌شوند. پشتی ویلچر نیز باید پشتیبانی مناسبی از کمر و پشت فرد داشته باشد تا از درد و ناراحتی جلوگیری کند. برخی ویلچرها دارای پشتی‌های قابل تنظیم هستند که می‌توانند به فرد کمک کنند تا در وضعیت‌های مختلف راحت‌تر باشند.
۴. پایه‌های پا
پایه‌های پا برای قرار دادن و پشتیبانی از پاها طراحی شده‌اند. این بخش معمولاً قابل تنظیم است تا طول پایه‌ها با توجه به قد و راحتی فرد تنظیم شود.
۵. دستگیره‌ها
دستگیره‌ها یا دسته‌های ویلچر برای حرکت ویلچر و هدایت آن توسط همراه طراحی شده‌اند. این دستگیره‌ها باید از مواد ضد لغزش ساخته شوند تا ایمنی بیشتری را برای فرد استفاده‌کننده و همراهان فراهم کنند.
۶. ترمز
ویلچرها دارای سیستم ترمز هستند که به فرد یا همراه این امکان را میدهد که ویلچر را در جای خود ثابت نگه دارد. ترمزها باید به گونه‌ای طراحی شوند که کاربر به راحتی و بدون فشار زیاد آنها را فعال و غیرفعال کند.
نگهداری و استفاده از ویلچر
استفاده صحیح و نگهداری مناسب از ویلچر می‌تواند به عملکرد بهتر آن کمک کرده و راحتی و ایمنی کاربر را تضمین کند. رعایت نکات زیر می‌تواند به افزایش عمر ویلچر کمک کند:
۱. تمیزکاری منظم ویلچر
- پاک‌سازی روزانه: ویلچر باید به طور منظم از گرد و غبار، کثیفی، و لکه‌ها پاک شود. برای تمیز کردن فریم و چرخ‌ها از یک پارچه نرم و مرطوب استفاده کنید.
- خشک کردن کامل: پس از تمیز کردن، مطمئن شوید که ویلچر کاملاً خشک شده باشد تا از زنگ‌زدگی جلوگیری شود.
۲. بازرسی منظم چرخ‌ها و تایرها
• بررسی فشار تایرها: تایرهای ویلچر باید همیشه با فشار مناسب باد شوند. فشار کم یا زیاد تایرها می‌تواند بر عملکرد ویلچر تأثیر بگذارد.
انواع لاستیک‌های ویلچر
لاستیک‌های ویلچر معمولاً در دو نوع اصلی بادی (تیوب‌دار) و توپر (غیر بادی) موجود هستند. هر کدام از این لاستیک‌ها ویژگی‌ها، مزایا و روش‌های نگهداری خاص خود را دارند که در ادامه به آن خواهیم پرداخت:
۱. لاستیک بادی (تیوب‌دار)
لاستیک‌های بادی معمولاً از لایه‌ای از هوای فشرده درون تیوب استفاده می‌کنند که به آنها انعطاف‌پذیری و راحتی بیشتری میدهد. این نوع لاستیک‌ها معمولاً در ویلچرهای دستی استفاده می‌شوند و از ویژگی‌های خاصی برخوردارند.
ویژگی‌های لاستیک بادی:
- راحتی بیشتر: لاستیک‌های بادی به دلیل انعطاف‌پذیری بالای خود، راحتی بیشتری را برای کاربر ایجاد می‌کنند و فشار کمتری به بدن وارد می‌کنند.
- جذب ضربه بهتر: این نوع لاستیک‌ها می‌توانند ضربات و شوک‌ها را بهتر جذب کنند که در حرکت بر روی سطوح ناصاف یا ناهموار مفید است.
- احتمال پنچری: یکی از معایب اصلی لاستیک‌های بادی، احتمال پنچر شدن آنها است که نیاز به تعمیر و نگهداری بیشتر دارد.
نکات نگهداری لاستیک بادی:
- بررسی فشار باد: لاستیک‌های بادی به فشار مناسبی نیاز دارند. کم یا زیاد بودن فشار باد می‌تواند باعث آسیب به تایر و سختی حرکت ویلچر شود. فشار باد باید طبق توصیه سازنده، معمولاً بین ۳۰ تا ۵۰ psi (پوند بر اینچ مربع) تنظیم شود. فشار تایر باید به طور منظم بررسی شود، زیرا افت فشار می‌تواند باعث کاهش کارایی و سرعت حرکت ویلچر شود.
- تعویض تیوب‌ها در صورت پنچری: اگر لاستیک بادی پنچر شود، باید تیوب آن تعویض یا تعمیر گردد. پنچری ممکن است در اثر اشیای تیز، سطح زبر یا آسیب‌های دیگر ایجاد شود. با تعمیر به موقع تیوب، از آسیب بیشتر به تایر و بهبود عملکرد ویلچر اطمینان حاصل کنید.
- نگهداری در شرایط مناسب: لاستیک‌های بادی در برابر دماهای بسیار زیاد یا خیلی کم حساس هستند. از نگهداری ویلچر در محیط‌های گرم یا سرد و در معرض نور مستقیم خورشید خودداری کنید. این شرایط می‌تواند به لاستیک آسیب برساند و عمر آن را کاهش دهد.
- تمیزکاری منظم: برای جلوگیری از تجمع گرد و غبار یا مواد تیز که ممکن است به لاستیک آسیب بزنند، باید چرخ‌ها را به طور منظم تمیز کنید. همچنین، استفاده از اسپری‌های ضدآب یا روان‌کننده‌ها برای تایرها می‌تواند از ترک خوردن یا پوسیدگی لاستیک جلوگیری کند.
۲.لاستیک توپر (غیر بادی)
این نوع لاستیک‌ها معمولاً نیازی به باد کردن ندارند و از مواد فشرده ساخته شده‌اند. آنها مقاوم‌تر هستند و خطر پنچری را کاهش می‌دهند، اما ممکن است کمی سخت‌تر از لاستیک‌های بادی باشند.
ویژگی‌های لاستیک توپر:
- عدم نیاز به باد: از آنجایی که این نوع لاستیک‌ها به باد نیاز ندارند، خطر پنچری یا کم شدن فشار باد وجود ندارد.
- طول عمر بیشتر: به دلیل جنس مقاوم، لاستیک‌های توپر معمولاً عمر طولانی‌تری دارند و در برابر سایش و آسیب مقاوم‌تر هستند.
- کمتر راحتی در سطوح ناصاف: لاستیک‌های توپر به دلیل نداشتن خاصیت جذب ضربه، نسبت به لاستیک‌های بادی راحتی کمتری فراهم می‌کنند و ممکن است در حرکت بر روی سطوح ناصاف یا ناهموار، فشار بیشتری به بدن کاربر وارد شود.
- وزن بیشتر: معمولاً لاستیک‌های توپر از لاستیک‌های بادی سنگین‌تر هستند که می‌تواند بر وزن کل ویلچر تأثیر بگذارد.
نکات نگهداری لاستیک توپر:
- بررسی سایش و آسیب: لاستیک‌های توپر نسبت به سایش مقاوم‌تر هستند، اما به مرور زمان در صورت استفاده مداوم بر روی سطوح مختلف، ممکن است دچار ساییدگی یا ترک شوند. بنابراین، لازم است که این لاستیک‌ها به طور منظم بررسی شوند تا از سلامت و عملکرد بهینه آنها اطمینان حاصل شود.
- تمیزکاری منظم: همچون لاستیک‌های بادی، لاستیک‌های توپر نیز باید تمیز نگه‌داشته شوند. تجمع کثیفی یا زباله‌ها می‌تواند موجب کاهش عملکرد و سرعت حرکت شود. از مواد شوینده ملایم و یک پارچه نرم برای تمیز کردن استفاده کنید.
- نگهداری در شرایط مناسب: اگرچه لاستیک‌های توپر نیازی به باد ندارند، ولی همچنان باید در شرایط خشک و خنک نگهداری شوند. همچنین، از قرار دادن ویلچر در معرض دماهای بالا یا پایین خودداری کنید زیرا این شرایط می‌تواند باعث کاهش انعطاف‌پذیری یا شکنندگی لاستیک شود.
- بازرسی دوره‌ای برای ترک‌خوردگی: به ویژه در مناطق که ویلچر زیاد تحت فشار یا ضربه قرار می‌گیرد، بررسی ترک‌ها یا شکستگی‌های احتمالی در لاستیک‌ها…
در ادامه به بررسی تفاوت‌های عمده بین ویلچر با بدنه آهنی و آلومینیومی و کاربرد ویلچر در شرایط مختلف می‌پردازیم.
انواع ویلچر و کاربرد های آن
۱. ویلچر با بدنه آهنی
ویلچرهایی که بدنه آنها از آهن ساخته شده است، معمولاً مقاومت بالاتری دارند و از لحاظ ساختاری سنگین‌تر هستند.
ویژگی‌ها و مزایای ویلچر با بدنه آهنی:
- مقاومت بالا: بدنه‌های آهنی به دلیل استحکام بیشتری که دارند، در برابر فشار و ضربه مقاوم‌تر هستند. این ویژگی برای افرادی که نیاز به ویلچر با تحمل وزن بالا یا استفاده در محیط‌های سخت دارند، مناسب است.
- قیمت ارزان‌تر: ویلچرهای آهنی معمولاً ارزان‌تر از ویلچرهای آلومینیومی هستند و گزینه مقرون به صرفه‌تری برای کسانی هستند که به دنبال گزینه‌ای اقتصادی می‌گردند.
- وزن بیشتر: این ویلچرها به دلیل جنس آهنی خود سنگین‌تر هستند که می‌تواند حمل و نقل آنها را سخت‌تر کند. این ویژگی می‌تواند در سفر یا جابجایی مکرر مشکل‌ساز باشد.
- زنگ‌زدگی: آهن معمولاً در برابر رطوبت آسیب‌پذیر است و ممکن است دچار زنگ‌زدگی شود. به همین دلیل، این نوع ویلچرها نیاز به مراقبت بیشتری برای جلوگیری از زنگ‌زدگی دارند.
نگهداری ویلچر آهنی:
- باید به طور منظم فریم ویلچر را از نظر زنگ‌زدگی یا آسیب بررسی کنید. در صورت بروز زنگ‌زدگی، باید از اسپری‌های ضدزنگ استفاده کنید.
- هنگام تمیز کردن، از پارچه مرطوب استفاده کنید و از قرار دادن ویلچر در محیط‌های مرطوب یا در معرض باران اجتناب کنید.
۲. ویلچر با بدنه آلومینیومی
ویلچرهای آلومینیومی از لحاظ سبک بودن و مقاومت در برابر خوردگی مزایای زیادی دارند.
ویژگی‌ها و مزایای ویلچر با بدنه آلومینیومی:
- وزن سبک‌تر: یکی از بزرگترین مزایای ویلچر آلومینیومی، وزن سبک آن است. این ویژگی باعث می‌شود که این ویلچرها برای حمل و نقل راحت‌تر و برای سفر یا جابجایی‌های مکرر مناسب باشند.
- مقاومت در برابر خوردگی: آلومینیوم به دلیل ویژگی ضد زنگ بودن، در برابر رطوبت و شرایط مرطوب مقاوم است. این ویژگی باعث می‌شود که ویلچر آلومینیومی برای استفاده در محیط‌های مرطوب مانند حمام یا محیط‌های باز مناسب‌تر باشد.
- قیمت بالاتر: ویلچرهای آلومینیومی معمولاً گران‌تر از ویلچرهای آهنی هستند. این ویژگی ممکن است برای افرادی که به دنبال یک گزینه اقتصادی هستند، یک محدودیت باشد.
- مقاومت مناسب: آلومینیوم به اندازه آهن در برابر ضربه و فشار بالا مقاوم نیست، اما برای استفاده روزمره و در شرایط نرمال عملکرد خوبی دارد.
نگهداری ویلچر آلومینیومی:
- نگهداری ویلچر آلومینیومی به دلیل عدم حساسیت به زنگ‌زدگی ساده‌تر است، اما باید به طور منظم بررسی کنید که هیچ قسمت متحرک یا بست‌های ویلچر شل نشده باشد.
- تمیز کردن آسان‌تری دارد و معمولاً نیاز به مراقبت کمتری از نظر جلوگیری از آسیب در اثر رطوبت دارد.
۳. توصیه‌ها برای کاربرد ویلچر در شرایط خاص
سفر:
ویلچر آلومینیومی به دلیل وزن سبک‌تر، برای سفر بسیار مناسب‌تر است. حمل آن در خودرو یا هواپیما راحت‌تر است و فضای کمتری را اشغال می‌کند. همچنین، به دلیل مقاومت در برابر خوردگی، در سفرهای مختلف و شرایط جوی متفاوت هم عملکرد خوبی خواهد داشت.
استفاده در حمام:
- ویلچر آلومینیومی انتخاب بهتری برای استفاده در حمام است، زیرا آلومینیوم در برابر رطوبت و بخار مقاوم است و احتمال زنگ‌زدگی ندارد.
- در حالی که ویلچرهای آهنی در معرض رطوبت و بخار حمام ممکن است زنگ بزنند یا آسیب ببینند.
استفاده روزمره:
- ویلچر آلومینیومی برای استفاده روزمره مناسب‌تر است، به ویژه اگر فرد نیاز به تحرک راحت‌تر داشته باشد. وزن سبک و مقاومت در برابر خوردگی باعث می‌شود که این ویلچر گزینه‌ای راحت و کاربردی برای استفاده مداوم باشد.
- با این حال، اگر نیاز به ویلچری با مقاومت بالا برای شرایط سخت‌تر یا برای وزن‌های سنگین‌تر دارید، ویلچر آهنی می‌تواند گزینه بهتری باشد.
نتیجه گیری
در نهایت، انتخاب بین ویلچر با بدنه آهنی و ویلچر با بدنه آلومینیومی بستگی به نیازها و شرایط خاص فرد دارد. اگر به دنبال ویلچری با مقاومت بالا و قیمت مناسب هستید، ویلچر آهنی گزینه‌ای مناسب خواهد بود. با این حال، اگر راحتی در حمل و نقل، مقاومت در برابر رطوبت و استفاده در محیط‌های مختلف برای شما اهمیت بیشتری دارد، ویلچر آلومینیومی انتخاب بهتری خواهد بود.
